تلاوت فقط صدا نیست، بلکه فنون و شیوه هاى مختلفى دارد؛ چه شیوه هاى مربوط به ظاهر کار که همین نغمه سراییها و آهنگهاى تلاوت است و چه شیوه هاى عمیق قرآن که مرحله اى باطنى تر از مرحله قبل است و آن آشنایى با مفاهیم آیات است. من غالباً به قرّاءِ جوانمان گفته ام و الآن هم تأکید مى کنم که یکى از مهمترین همّتهایشان باید این باشد که آیاتى را که مى خوانند، خوب بفهمند. لااقل به ترجمه و معنا و دقایق آیاتى که مى خواهند تلاوت کنند، دقیق شوند، تا وقتى مى خوانند، مفهوم با صدا از عمق جانشان بیرون بیاید؛ آن وقت در فضاى جامعه اثر مى گذارد و همه را تحت تأثیر قرار مى دهد. این که مى بینید تلاوت بعضى از قرّاءِ مصرى عمیقاً اثر مى گذارد، به خاطر رعایت همین موضوع است. طورى مى خوانند که گویى مى خواهند مضمون آیه را در مقابل شما تصویر کنند. من گاهى براى بعضى از قرّاءِ جوانمان، دوستان مداح را مثال مى زنم و مى گویم این دوستان وقتى مى خواهند یک بیت شعر را در مجلسى که همه معناى آن را مى فهمند، بخوانند، به دو شکل ممکن است بخوانند. یک شکل این است که این مدّاح که با صداى خوش مى خواند، گویا با شما کلمه کلمه حرف مى زند، که این در عمق جانتان اثر مى کند. یک شکل هم این است که براى خودش مطلبى را مى خواند! قرآن را هم به دو شکل مى توان خواند. دلیل این که بسیارى از تلاوتها، با این که آهنگها و نغمه هاى آن خیلى با هم متفاوت نیست، تأثیر لازم را در دلها نمى بخشد و دلها را از جا نمى کَند، این است که خواننده از دل و باطن جانش با عبارات قرآن با مخاطب حرف نمى زند. در محیط ما که خیلیها زبان عربى بلد نیستند، بلکه آن جاهایى هم که بلد هستند، انسان مى فهمد که قارى از باطن جانش با مخاطب حرف نمى زند. اگر مى خواهید تلاوت شما از لحاظ تأثیر و ساختن محیط جامعه و تغییر و دگرگونى دلها و جانها موفّق باشد، یکى از شرایط مهم و اصلى اش این است که خواننده قرآن با مضمون آیه اى که مى خواهد تلاوت کند، کاملاً آشنا باشد و طورى بخواند که گویى با صداى خوش خود مى خواهد آن مضمون را براى مخاطب تصویر و ترسیم کند.
امروز که من به قاریان قرآن کشورمان - که الحمدللَّه غالباً هم جوان هستند و بعضى نیز نوجوان، مثل این نوجوان عزیزمان که خیلى هم قشنگ خواند - نگاه مى کنم، مى بینم بحمداللَّه هر سال ما جلوتر از سال قبل هستیم؛ این واقعیتى است. اساتید قرآن و قرآن خوانان جاافتاده و پخته سالیان گذشته به جاى خود محفوظ؛ الحمدللَّه نسل نوخاسته جوان ما هم به قرآن و به خوب خوانى و ابتکارات در تلاوت نزدیک و روزبه روز بهتر مى شود. این واقعاً حرکت خوبى است. خطاب من بخصوص به اساتید قرآن است: کارى کنید که این جوانان، تلاوت را با همان شرایطى که گفتیم - توجّه به جنبه هاى ظاهرى: نغمه ها و آهنگها؛ و توجّه به مضمون - دنبال کنند و با توجّه به مضمون، فراز و فرود و وصل و وقف و تکیه و تحریر و ... را هنگام تلاوت رعایت نمایند.
برخی از برنامه های اجرا شده :
اجرای تواشیح کوثر اصفهان ( دانلود کنید )
اجرای ابتهال استاد سعید طوسی ( دانلود کنید )
این مطلب از بلاگ دوستانمان در گروه تواشیح «إثنی عَشَر آبادان» گرفته شده است.
