«سید مرتضی سادات‌فاطمی» قاری بین‌المللی قرآن کریم با اشاره به لزوم تحقق مطالبات قرآنی رهبری برای داشتن جامعه پویا، اظهار داشت: مقام معظم رهبری به عنوان مجتهد، مفسر قرآن و کسی که عمرش را با قرآن سپری کرده است مطالباتی به حق دارند که تمامی اعضای جامعه به ویژه جامعه قرآنی باید برای تحقق آن تلاش کنند.

زندگی رهبری نمونه بارز سبک زندگی قرآنی است

وی با بیان اینکه وقتی ایشان به سبک زندگی اشاره کرده‌اند باید همان‌طور که قرآن به ما دستور می‌دهد عمل کنیم نه بر اساس تفسیر به رأی، ادامه داد: مقام معظم رهبری فرمودند که مشکل اصلی جوامع امروز به دلیل دوری از قرآن کریم است بنابراین اگر مسلمانان عامل به آیات الهی باشند بسیاری از مشکلات جوامع امروز برطرف خواهد شد.

سادات‌فاطمی با اشاره به اینکه خداوند در قرآن دستورات لازم را برای داشتن زندگی سعادتمند به صورت کلی به ما داده است و باید برای درک صحیح از آنها به روایات و احادیث معتبر رجوع کنیم، اظهار داشت: برای اصلاح سبک زندگی باید به سیره پیامبر(ص) و معصومان(ع) توجه کنیم و امروز نیز رهبر معظم انقلاب اسلامی با شیوه زندگی خود به ما درس عملی می‌دهند به همین جهت شایسته است یک مسلمان واقعی با پرهیز از تجملات و اسراف همچون بزرگان دین عمل کند.

زندگی ما از اسلام ناب محمدی فاصله گرفته است

این قاری بین‌المللی قرآن کریم افزود: خداوند در قرآن می‌فرمایند: «کُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ؛ بخورید و بیاشامید و[لى] زیاده‌‏روى نکنید» (اعراف/ 31) اما ما به عنوان یک مسلمان چقدر به این توصیه قرآن عمل می‌کنیم؟ متأسفانه جامعه ما به این نکته کلیدی و ساده بی‌توجه هستند به همین جهت زندگی ما از اسلام ناب محمدی فاصله گرفته است.

وی با بیان اینکه برای رسیدن به سبک زندگی قرآنی باید دستورات قرآن را بخوانیم، بفهمیم و به آنها عمل کنیم، افزود: اگر عامل به دستورات قرآن باشیم نه تنها زندگی شیرینی را در دنیا تجربه می‌کنیم بلکه خانه آخرت خود را نیز آباد خواهیم کرد.

عمل به دستورات قرآن را در مدارس نهادینه کنیم

این قاری بین‌المللی قرآن کریم با اشاره به آیه هفتم سوره مبارکه «حشر»، گفت: خداوند می‌فرمایند: «وَمَا آتَاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ مَا نَهَاکُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ؛ آنچه را فرستاده [او] به شما داد آن را بگیرید و از آنچه شما را بازداشت باز ایستید و از خدا پروا بدارید که خدا سخت ‏کیفر است» بنابراین باید به آنچه که خداوند ما را به انجام آن امر کرده عمل کنیم و از آنچه را که نهی کرده دوری بجوییم تا گمراه نشویم.

این استاد پیشکسوت قرآن کریم به تجربه خود در آموزش و پرورش اشاره کرد و افزود: برای فراگیر شدن فرهنگ و سبک زندگی قرآنی باید مدارس را به عمل به دستورات قرآن مجهز کنیم که در بین مقاطع تحصیلی دوران ابتدایی از همه مهم‌تر و تأثیرگذارتر است بنابراین ما باید برای دانش‌آموزان برنامه‌ریزی کرده و زیبایی‌های قرآن را به آنها نشان دهیم تا دانش‌آموزان با اشتیاق بیشتری در کلاس‌های قرآن حضور پیدا کنند.

انتقاد از روند نامناسب برگزاری مسابقات قرآن اوقاف

سادات‌فاطمی ادامه با اشاره به اینکه رهبر معظم انقلاب اسلامی از همان زمان شهید رجایی می‌فرمودند که قرآن را در مدارس جدی بگیرید و دانش‌آموزان را با قرآن مأنوس کنید، گفت: مسئولان چقدر به این امر توجه کردند و برای محقق شدن آن برنامه عملی ارائه دادند؟ اگر ما می‌خواستیم به معنای واقعی قرآن را در جامعه گسترش دهیم باید مطالبات رهبری را مرور کرده و برای تحقق آنها تلاش کنیم در حالی که بیشتر مسئولان ما نسبت به این امر کم‌توجه هستند.

وی با انتقاد از روند نامناسب برگزاری مسابقات قرآنی در کشور، افزود: سازمان اوقاف و امورخیریه پیوسته مسابقات قرآنی برگزار می‌کند من برگزاری مسابقات را نفی نمی‌کنم چرا که خودم هم زمانی در این مسابقات شرکت کرده‌ام اما به نظر من روندی که در برگزاری این مسابقات پیش گرفتند کافی و درست نیست.

مسابقات قرآن کشور همچون مدرسه‌ بدون کلاس درس است

این قاری بین‌المللی قرآن کریم با بیان اینکه مسابقات برای ارتقای دانش قرآنی است نه اینکه افراد با کسب رتبه حس برتری نسبت به یکدیگر داشته باشند، ادامه داد: برگزاری مسابقات قرآن در کشور مثل این است که ما مدرسه‌ای راه‌اندازی می‌کنیم و فقط در این مدرسه امتحان می‌گیریم و هیچ آموزشی در آن صورت نمی‌گیرد در حالی که ما باید در تمامی نهادها به آموزش‌های قرآنی توجه کنیم نه اینکه فقط به آزمون و مسابقات بپردازیم.

عملکرد مسئولان با مطالبات رهبری در تناقض است

وی خاطرنشان کرد: زمانی که در مسابقات قرآن اوقاف شرکت کردم به دلیل ناداوری سوم شدم. وقتی خدمت رهبری رسیدم در این باره با ایشان صحبت کردم که رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز به مسئولان مسابقات تذکر دادند و آنها نیز وعده دادند که در آیین‌نامه و داوری‌ها توجه بیشتری کنند اما زمانی که از جلسه خارج شدیم هیچ اتفاقی نیفتاد که این نشان می‌دهد مسئولان تنها در حرف به رهبری چشم می‌گویند و عملکرد خود را اصلاح نمی‌کنند.

کلید اصلی برای توسعه فعالیت‌های قرآنی آموزش است

سادات‌فاطمی با بیان اینکه کلید اصلی برای توسعه فعالیت‌های قرآنی آموزش است و سازمان تبلیغات اسلامی هم باید به آموزش توجه بیشتری کند، گفت: همه نهادها باید بدانند مسابقات و آزمون‌ها برای پیشرفت افراد در حوزه‌های قرآنی است که در این بین آموزش مظاهر قرآن و مفاهیم آیات الهی باید با هم گره بخورد چرا که این‌ها مکمل یکدیگرند.

وی با اشاره به اینکه در مدارس درس قرآن مغفول مانده است، خاطر نشان کرد: متأسفانه با وجود اینکه در دوران مدرسه درس قرآن تدریس می‌شود بسیاری از دانش‌آموزان پس از فارغ‌التحصیلی هنوز هم در روخوانی ساده قرآن مشکل دارند که این‌ها همه به ضعف نظام آموزشی ما بازمی‌گردد.

غفلت از غذای روح جوانان باعث کم‌توجهی آنها به دستورات قرآن شده است

این قاری بین‌المللی قرآن کریم با بیان اینکه نوجوانان و جوانان ما با قران بیگانه شده‌اند، گفت: وقتی با نوجوانی درباره لزوم حجاب صحبت می‌کنی، می‌گوید زمان دستورات قرآن گذشته است امروز جوامع با روش‌های نوین اداره می‌شوند؛ این تفکر برخی جوانان و نوجوانان امروز نسبت به قرآن مخرب است. آنها در جامعه ما که اسلامی است بزرگ شده‌اند و در آمریکا و انگلیس درس نخوانده‌اند این‌ها نشان می‌دهد که ما در تفهیم قرآن خوب عمل نکرده‌ایم و به موضوعات دنیوی و تدریس علومی همچون ریاضی، ادبیات و فیزیک توجه بیشتری نسبت به درس قرآن داشته‌ایم و از غذای روح آنها غفلت کرده‌ایم.

وی با اشاره به لزوم توجه به غذای روح و نیاز به حرکت به سوی زندگی قرآنی به صورت دسته‌جمعی، ادامه داد: خداوند فرموده است: «إِنَّ اللّهَ لاَ یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُواْ مَا بِأَنْفُسِهِمْ؛ در حقیقت‏ خدا حال قومى را تغییر نمى‏‌دهد تا آنان حال خود را تغییر دهند» (رعد/ 11) بنابراین برای اصلاح سبک زندگی باید همه مردم بخواهند تا بتوانیم به نتیجه مطلوبی برسیم در غیر این‌ صورت هر چه تلاش کنیم حاصلی نخواهد داشت.

رشد علم بدون تقوا خطری بزرگ برای جامعه است/ لزوم تزکیه پیش از تعلیم

سادات‌فاطمی افزود: خداوند می‌فرمایند: «لَقَدْ مَنَّ اللّهُ عَلَى الْمُؤمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولًا مِّنْ أَنفُسِهِمْ یَتْلُو عَلَیْهِمْ آیَاتِهِ وَیُزَکِّیهِمْ وَیُعَلِّمُهُمُ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ؛ به یقین خدا بر مؤمنان منت نهاد [که] پیامبرى از خودشان در میان آنان برانگیخت تا آیات خود را بر ایشان بخواند و پاکشان گرداند و کتاب و حکمت به آنان بیاموزد» (آل‌عمران/ 164) پیامبر(ص) ابتدا روح افراد را تزکیه و پاک می‌کردند و سپس تعلیم صورت می‌گرفت. این روش تدریس از اهمیت زیادی برخوردار است و ما باید از آن الگو بگیریم اما متأسفانه نسبت به آن بی‌توجه هستیم.

این قاری بین‌المللی قرآن کریم با بیان اینکه هم‌اکنون در جامعه تزکیه کم‌رنگ شده و همین امر ما را با مشکلات فراوانی مواجه کرده است، گفت: اگر ما تنها به جسم و معلومات افراد توجه کنیم و نسبت به فکر و روح آنها بی‌اعتنا باشیم دچار مشکلات بسیاری خواهیم شد چرا که هر چه علم بالاتر رود اما تقوای الهی کم‌رنگ شود خطر بزرگ‌تری در پیش خواهیم داشت به همین جهت است که خداوند به پیامبر(ص) نیز توصیه کردند قبل از تعلیم افراد را پاک گرداند چرا که تصمیم‌های یک عالم دانا که بی‌تقوایی پیشه کند نسبت به یک بی‌سواد بی‌تقوا خطرناک‌تر است.

آنچه که پس از پیروزی انقلاب اسلامی انتظار داشتیم محقق شود

این استاد پیشکسوت قرآن کریم افزود: مسئولان تنها در حرف به مطالبات رهبری چشم می‌گویند ولی در عمل هیچ حرفی برای گفتن ندارند. آموزرش و پرورش که یکی از مهم‌ترین نهادهای تأثیرگذار در فرهنگ قرآنی است نسبت به قبل از پیروزی انقلاب اسلامی یعنی دوران طاغوت که قرآن در مدارس تدریس می‌شد، چه تحولی داشته است؟ در زمان طاغوت هم اوقاف مسابقات قرآن برگزار می‌کرد اما سازمان اوقاف و امورخیریه پس از انقلاب چه حرکتی برای پیشرفت علوم قرآنی داشته است؟ اکنون قرآن چاپ می‌شود در زمان شاه هم قرآن آریامهر چاپ می‌شد. انتظار ما این بود که همه مسئولان نسبت به مطالبات رهبری حساس و در نهادهای مختلف درصدد گسترش امور قرآنی باشند اما حال در چه نقطه‌‌ای قرار داریم؟

وی با بیان اینکه چیزی که آن زمان نبود و توقع داشتیم پس از پیروزی انقلاب اسلامی محقق شود عمل به قرآن است، تصریح کرد: در زمان طاغوت کسی که به تفسیر قرآن می‌پرداخت زندانی و شکنجه می‌شد اما خوشبختانه به برکت استقرار انقلاب اسلامی امروز نظام افراد را تشویق به حرکت به سوی فعالیت‌های قرآنی و تفسیر می‌کند اما باید مسئولان پاسخگو باشند که چرا در این رابطه کم‌کاری می‌کنند.

نگرانی من عدم توجه به مطالبات رهبری است

سادات‌فاطمی با اشاره به اینکه رهبری امروز در رأس تمامی امور هستند و اگر همه به دغدغه‌های ایشان در عمل پاسخ مثبت دهند جامعه در مسیر پیشرفت قرار می‌گیرد، گفت: نگرانی من عدم توجه به مطالبات رهبری است؛ ایشان بیش از همه نسبت به امور اشراف دارند بنابراین وقتی کم‌توجهی مسئولان را نسبت به موضوعات مطرح‌شده می‌بینند بیشتر رنج می‌برند بنابراین شایسته است همه دست به دست هم برای رفع نگرانی‌های ایشان برنامه‌ریزی کرده و از شعار به سوی عمل‌گرایی حرکت کنیم.

وی به نقش رسانه ملی در ترویج فرهنگ قرآنی اشاره کرد و افزود: رسانه ملی نسبت به نخبگان شهرستانی بی‌تفاوت است و همواره از دسترس‌ترین افراد که همان پایتخت‌نشین‌ها هستند استفاده می‌کند در حالی که اساتید قرآنی شهری مثل مشهد که مرکز قرآنی نظام است همواره مورد بی‌مهری قرار می‌گیرند.

نقش رسانه ملی در تغییر ذائقه مخاطبان

این قاری بین‌المللی قرآن کریم ادامه داد: تلاوت‌های اذان‌گاهی از جایگاه مهمی برخوردارند اما متأسفانه شاهدیم که در رسانه ملی به جای اینکه حداقل 10 دقیقه قبل از اذان تلاوت‌های ناب و تأثیرگذار پخش شود برخی شبکه‌ها به پخش یک‌دقیقه تلاوت ساده اکتفا می‌کنند که این امر باعث تغییر در ذائقه مخاطبان شده است.

سادات‌فاطمی با بیان اینکه رسانه می‌تواند در تمامی زمینه‌ها از تبلیغ تا ترویج فرهنگ قرآنی نقش مؤثری ایفا کند، گفت: مسئولان باید به رسانه ملی به ویژه شبکه‌های تخصصی قرآن بودجه مناسبی اختصاص دهند تا آنها با دعوت از کارشناسان توانمند بتوانند سایر افراد را به فعالیت‌های قرآنی تشویق کنند.

بهترین راه عمل به دستورات الهی

وی با اشاره به اینکه فعالیت در عرصه‌های حفظ، تلاوت و تفسیر قرآن مقدمه عمل به آیات الهی است، تصریح کرد: قرآن کریم برای تلاوت و تدبر در آن برای انسان‌ها نازل شده است به همین جهت خداوند می‌فرمایند: «أَفَلاَ یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ؛ آیا در [معانى] قرآن نمى‌‏اندیشند» و در جایی دیگر می‌فرمایند: «فَاقْرَؤُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ؛ هر چه از قرآن میسر است، بخوانید» (مزمل/20) اما مهم‌تر از همه این‌ها عمل به قرآن و به‌کارگیری دستورات الهی در زندگی است که باید در اولویت قرار گیرد.

این قاری بین‌المللی قرآن کریم تدبر در قرآن را بهترین راه عمل به قران دانست و گفت: برای اینکه بتوانیم به دستورات قرآن عمل کنیم در ابتدا باید معانی آیات الهی را بدانیم و پس از آن به تفسیر قرآن و روایات معتبر رجوع کنیم تا فهم دقیقی از آنها کسب کرده و با تدبر در آیات قرآن به سوی عمل به آنها پیش رویم.

برنامه‌های قرآنی مسئولان در تهران خلاصه می‌شود

وی با بیان اینکه امکانات و برنامه‌های قرآنی مسئولان در تهران خلاصه می‌شود، ادامه داد: آیا به دلیل دوری از مرکز نباید از قاریان شهرستانی که شاید به مراتب از قاریان تهرانی بهتر بخوانند، استفاده شود؟ ما در نقاط مختلف کشور اساتیدی داریم که هنوز در کشور معرفی نشده‌اند و با درگذشت آنها مطالب ارزشمندی همراه آنها دفن می‌شود و این ضعف عملکرد مسئولان نهادهای فرهنگی و قرآنی است که گامی در جهت معرفی و استفاده از نظرات ارزشمند این افراد برنداشته‌اند.

عملکرد نادرست مسئولان باعث وضع کنونی کشور شده است

سادات‌فاطمی با اشاره به ضعف عملکرد تمامی نهادهای فرهنگی، گفت: اگر مسئولان به درستی به وظایف خود عمل می‌کردند وضعیت قرآنی کشور اینچنین نمی‌شد بنابراین باید به دنیال مشکل اصلی برویم تا بتوانیم با برنامه‌ریزی و اتحاد آن را برطرف سازیم.

وی ادامه داد: برای اینکه بخواهیم از مشکلات اجتماعی و تهاجم فرهنگی در امان باشیم باید به دستورات قرآن عمل کنیم. رسول اکرم(ص) فرمودند: «اِذَا التَبَسَت عَلَیکُمُ الفِتَنُ، کَقِطَعِ الَّیلِ المُظلِمِ فَعَلَیکُم بِالقُرآنِ؛ هنگامی که فتنه‌ها همچون پاره‌های شب تاریک شما را در خود پیچید برشماست که به قرآن تمسک جویید». (اصول کافی، جلد 2، صفحه 459) که تمام مطلب در همین حدیث خلاصه می‌شود.

برای انتقاد از عملکرد مسئولان از رهبری اجازه گرفته‌ام

این قاری بین‌المللی قرآن کریم با بیان اینکه همه باید گوش به فرمان رهبری باشیم، افزود: زمانی که برای اولین بار می‌خواستم نسبت به وضعیت قرآنی کشور انتقاد کنم از رهبری اجازه گرفتم، ایشان هم فرمودند: «بگویید انتقاد لازم است؛ حتما فایده دارد». اگر آقا اجازه نمی‌دادند من هیچ‌گاه انتقاد یا مصاحبه‌ای نمی‌کردم اما امیدوارم با این انتقادها رفتار مسئولان اصلاح شود تا سایر افراد با عملکردی صحیح به سوی جامعه هدفمند حرکت کنند.


منبع فارس